Quốc hội thông qua Luật Quản lý và Đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp: Mở rộng quyền tự chủ cho DNNN

Các đại biểu bấm nút thông qua dự án luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp

Theo quy định của luật mới, Hội đồng thành viên hoặc Chủ tịch công ty tại DNNN sẽ được toàn quyền quyết định chính sách tiền lương, thù lao, tiền thưởng và các quyền lợi khác đối với người lao động và các chức danh quản lý trong doanh nghiệp. Đây là điểm mới so với Luật hiện hành, khi các chính sách tiền lương, thưởng vẫn do Chính phủ quy định. Luật hiện tại đang được thực thi thông qua Nghị định 44/2025/NĐ-CP ngày 28/2/2025.

Tuy nhiên, với luật mới, Chính phủ chỉ còn quy định lương, thưởng, thù lao đối với người đại diện phần vốn nhà nước và kiểm soát viên tại doanh nghiệp. Các chức danh khác như Tổng giám đốc, thành viên Ban điều hành sẽ được nhận lương từ quỹ lương chung của doanh nghiệp. Tiền thưởng cho người lao động và người đại diện chủ sở hữu, kiểm soát viên sẽ được trích từ lợi nhuận sau thuế.

Liên quan đến phân phối lợi nhuận sau thuế, doanh nghiệp được trích tối đa 50% vào Quỹ đầu tư phát triển nhằm phục vụ mở rộng sản xuất, kinh doanh. Đồng thời, doanh nghiệp có thể trích tối đa 3 tháng lương để lập Quỹ khen thưởng, phúc lợi trên cơ sở kết quả đánh giá, xếp loại hằng năm. Với các doanh nghiệp phục vụ trực tiếp quốc phòng, an ninh mà không đủ lợi nhuận sau thuế để lập quỹ, Nhà nước sẽ hỗ trợ trích lập tối đa 2 tháng lương, căn cứ vào mức độ hoàn thành nhiệm vụ quốc phòng – an ninh.

Đáng chú ý, luật mới không còn quy định hạn chế DNNN đầu tư kinh doanh bất động sản như trong dự thảo trình Quốc hội trước đó. Theo báo cáo giải trình của Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế - Tài chính Phan Văn Mãi, việc giới hạn quyền đầu tư bất động sản chỉ cho một số DNNN quy mô lớn sẽ làm giảm tính tự chủ và không phù hợp với chủ trương đổi mới, nâng cao hiệu quả DNNN. Do đó, quy định này đã bị loại bỏ khỏi dự thảo cuối cùng.

Ngoài bất động sản, DNNN còn được phép đầu tư kinh doanh chứng khoán theo pháp luật hiện hành, đồng thời có quyền thuê, cho thuê, thuê mua, cầm cố, thế chấp tài sản cố định. Doanh nghiệp cũng được chủ động bán tài sản cố định đã hư hỏng, lạc hậu, không sử dụng hoặc sử dụng không hiệu quả, qua đó tăng cường quyền tự chủ và linh hoạt trong quản trị tài chính và đầu tư.

Huy Tùng